Dat je als ouder het beste voor je kind wilt is logisch. Maar wat is nou het beste voor je kind? Je omgeving weet dat vaak zo goed, al komt iedereen met een ander goedbedoeld advies. Het beste voor je kind willen is een ingewikkelde verwachting van jezelf.
Op internet is er veel te vinden over opvoeden en het welzijn van kinderen. Zo zijn er veel schema’s te vinden over wat je kind allemaal al zou moeten kunnen of welk gedrag afwijkend is. Het is ook gemakkelijk om je kind te vergelijken met andere kinderen in je omgeving.
Omdat alle informatie tegenwoordig voor het oprapen ligt en we vaak een druk leven hebben, vergeten we om écht te kijken naar ons kind. Wie is jouw kind? Wat heeft hij nodig? Wanneer laat hij bepaald gedrag zien, en wat is jouw reactie daarop? Dit is informatie die jij nodig hebt om echt te kunnen luisteren naar de signalen van je kind. Vergeet niet dat jouw kind uniek is, dat wat er geschreven is of wat anderen vinden niet leidend kan zijn in wie jouw kind is.
Mensen vinden vaak van alles van jouw kind, van wat zij zien aan de buitenkant, het gedrag. Je zult ook wel eens situaties tegenkomen waarin je weet wat je kind wil, wat je zou willen zeggen, maar dat je het dan toch anders doet, omdat je bang bent voor de mening van een ander. Door de mening en verwachting van anderen zit vaak het écht kijken naar je kind je in de weg. Wat heel jammer is. Jij voelt vaak zelf goed aan wat jouw kind nodig heeft. Het kan ook voorkomen dat je de mening van anderen naar je toe trekt en je daardoor gefrustreerd raakt omdat je denkt dat jij je eigen kind niet begrijpt.
Het is belangrijk dat je zo objectief mogelijk naar je kind kijkt en je probeert je niet te laten beïnvloeden door je omgeving. Dat jij kijkt naar jouw kind en de signalen die je kind geeft als hij zich niet prettig voelt, bijvoorbeeld door honger of ander ongemak. Als je dit van je kind leert kennen, kun je er als ouder nóg beter zijn voor je kind. Vooral om te weten hoe je kind prikkels verwerkt is prettig, dan weet je waar bepaald gedrag vandaan komt.
Het is een aanname te denken dat baby’s nog niet in staat zijn de behoefte duidelijk te maken. Een baby kan veel fysieke en primaire signalen afgeven om duidelijk te maken wat hij wil. Bijvoorbeeld het hoofd wegdraaien, vuisten maken, gespannen houden of een gespannen gezicht laten zien. Wat ook een signaal kan zijn is niet willen drinken, huilen of in de ogen wrijven als ze moe zijn. Dit zijn signalen waarmee een baby aan kan geven dat het zich niet fijn voelt of eens iets anders wil. In het begin zal het zoeken zijn wat jouw kind bedoelt, als je écht kijkt naar je kind zal je dit al snel herkennen en begrijpen.
Peuters zijn door taal al duidelijker in wat ze willen. Vooral NEE weten ze heel goed duidelijk te maken. Het zelf willen doen is ook een duidelijk signaal van ouder worden: het zelf willen ontdekken. Het is belangrijk dat kinderen op deze leeftijd hun lijf gaan voelen zonder dat hun ontdekkingsdrang wordt tegen gehouden. Dus laat je kind maar klimmen en klauteren, soms weg laten lopen met toezicht van jou op afstand. Dit kan bijdragen aan de ontwikkeling van zelfvertrouwen. Heeft jouw kind veel last van buikpijn of hoofdpijn, dan kan dit een signaal zijn dat hij dingen tegen is gekomen dat hij spannend vindt. Zoek dit uit en praat erover. Soms helpt het dat je kind erover tekent of speel een rollenspel met poppen. Geef je kind het vertrouwen in zijn kennen en kunnen.
Bij oudere kinderen kan het een signaal zijn dat hij niet goed in zijn vel zit als het een grote mond heeft of veel in conflictsituaties komt. Dit kan komen omdat je kind voelt dat er meer van hem verwacht wordt, zowel cognitief als sociaal-emotioneel.
Vaak weet je niet precies de oorzaak van gedrag. Je kind heeft vooral veel behoefte aan een veilig gevoel. Soms is alleen al een luisterend oor voldoende; dit biedt veiligheid en vertrouwen. Op een rustig moment kun je signalen beter herkennen en begrijpen en kun je er met je kind over hebben.
Huilen hoeft niet altijd vervelend te zijn
Door op een afstand te kijken wat je kind doet, waar het mee bezig is, kun je ervaren hoe je er voor je kind kunt zijn. Het hoeft niet zo te zijn dat je voor ieder huilen bij je kind al moet ingrijpen. Soms heeft een kind het nodig om even te huilen om te kunnen ontladen. Hoor je bijvoorbeeld de baby huilen, kijk dan eerst wat de situatie is, wat de ernst is. Heeft de baby jou écht nodig of kan het zichzelf redden? Door niet alles voor hem op te lossen, leert het kind zichzelf kennen en te ontwikkelen tot een zelfstandig mens.
Soms kan het helpend zijn om je kind alleen maar stevig te knuffelen, zonder iets erbij te zeggen. Zodra je voelt dat hij ontspant kun je zeggen dat het huilen er mag zijn, dat je het hoort en dat het oké is.
Als je regelmatig kijkt naar het gedrag van je kind met al zijn emoties, kun je patronen herkennen. Vindt bepaald gedrag op vaste momenten plaats, haal hier je informatie uit en krijg inzicht of je iets aan kunt passen in die situatie.
Blijf dichtbij jezelf, kijk naar je kind en volg je gevoel. Een kind voelt veel liefde van een ouder dat hem écht ziet!
*GOB De Levensboom schrijft in dit blog over de hij-vorm als het om een kind gaat, dit kan ook om een zij gaan.